کرو فایننس با نام لاتین Curve Finance یک صرافی غیر متمرکز (DEX) است که روی ترید کردن استیبل کوین‌ها تمرکز می‌کند. ارز دیجیتال کرو یا کرو دائو با نماد CRV به‌عنوان توکن اصلی این پلتفرم شناخته می‌شود که کاربردهای متنوعی در اکوسیستم مالی غیر متمرکز کرو فایننس دارد. پلتفرم Curve یک سیستم بازارساز خودکار (Automated Market Maker) یا همان AMM مشهور دارد که راهکارهایی با بازدهی بالا برای تبادل ارزهای دیجتال فراهم می‌کند. استخرهای نقدینگی کرو فایننس هم به گونه‌ای طراحی شده‌اند که اسلیپیج یا همان لغزش پایینی برای نقدینگی کاربران به همراه داشته باشند.
کرو فایننس (Curve Finance) چیست؟
کرو فایننس یک صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال یا به بیان بهتر یک پلتفرم AMM شبیه به یونی‌سواپ و سوشی‌سواپ است که با تمرکز ویژه روی استیبل کوین‌ها و ارزهای دیجیتال با ساختار و عملکرد مشابه کار می‌کند. نسخه‌های پیچیده شده یا wrapped ارزهای دیجیتال معروف مثل BTC و ETH هم در این پلتفرم و استخرهای نقدینگی آن حضور دارند. کرو در مقایسه با دیگر صرافیهای غیر متمرکز روی اتریوم الگوریتم‌های با بازدهی بالاتری دارد. الگوریتم‌های این صرافی باعث می‌شوند که کمترین کارمزد ممکن، کمترین اسلیپیج و حداکثر جلوگیری از دست رفتن سرمایه را داشته باشد.
کرو فایننس مثل اغلب صرافیهای ارز دیجیتال از سیستم AMM برای تامین ارزهای دیجیتال مورد نیاز کاربران استفاده می‌کند. در سیستم‌های AMM خبری از دفتر خرید و فروش و صف‌های خرید و فروش نیست. تریدرها با استخرهای نقدینگی سر و کار دارند که کاربران دیگر، توکن‌های آن‌ها را تامین می‌کنند. قیمت توکن‌های هر استخر هم با استفاده از الگوریتم‌های ریاضی تعیین می‌شود.
استخرهای نقدینگی یا لیکوییدی پول را می‌توان برای کاربری‌های متنوع تغییر داد. این استخرها انگیزه مالی لازم برای تامین نقدینگی را هم برای کاربران فراهم می‌کنند. به‌عنوان مثال شما با تامین توکن‌های مورد نیاز استخرهای کرو فایننس می‌توانید بخشی از کارمزد تراکنش‌ها و ترید کاربران دیگر را به‌عنوان پاداش دریافت کنید.
کرو فایننس در سال ۲۰۲۰ با هدف ارائه یک DEX با کمترین کارمزد ترید راه‌اندازی شد. این صرافی از همان ابتدا تصمیم داشت که برای ارائه‌دهنده‌های نقدینگی هم یک فرصت کسب درآمد و داشتن حساب ذخیره فیات ارائه کند. پلتفرم Curve با تمرکز روی استیبل کوین‌ها، به کاربران امکان می‌دهد که با تامین نقدینگی، شانس درآمد بالا از پاداش‌های کارمزد داشته باشند و نگرانی کمتری بابت نوسان قیمت دارایی‌ها احساس کنند. با این روش، کرو فایننس با اغلب صرافیهای غیر متمرکز تفاوت دارد. این صرافی ثبات در درآمد و حفظ ارزش دارایی را از سود بردن از نوسان‌ها برتر می‌داند.
یکی از کاربردهای کرو فایننس، آربیتراژ است. بسیاری از سرمایه‌گذارهای حرفه‌ای از Arbitrage برای کسب سودهای کوچک، اما ادامه‌دار استفاده می‌کنند. آربیتراژ با استفاده از تفاوت قیمت‌های کم بین قیمت یک ارز در یک صرافی با صرافی دیگر، عمل می‌کند.
تاریخچه و بنیان‌گذارهای کرو فایننس
کرو فایننس در سال ۲۰۲۰ توسط یک دانشمند روسی به نام میخائیل ایگوروف (Michael Egorov) راه‌اندازی شد. او تجربه کار کردت در شرکت‌ها و پروژه‌های متعدد بلاکچینی را داشت. از تجربه‌های قبلی ایگوروف می‌توان به راه‌اندازی سرویس NuCypher و فعالیت به‌عنوان مدیر فنی آن اشاره کرد. نوسایفر با تمرکز بر توسعه پروتکل‌های حریم خصوصی و زیرساخت‌های مرتبط راه‌اندازی شده بود.
کرو ابتدا در سال ۲۰۱۹ و با نام استیبل‌سواپ (StableSwap) توسعه یافته بود، اما در سال ۲۰۲۰ به برند کنونی تغییر نام داد. در حال حاضر مسیر توسعه پلتفرم توسط یک کامیونیتی بزرگ و سیستم حاکمیتی غیر متمرکز یا همان DAO تعیین می‌شود. البته تیم کوچکی از توسعه‌دهنده‌ها شامل ایگوروف، توسعه فناوری‌های جدید برای کرو را مدیریت می‌کنند.
ایگوروف در سال ۲۰۲۱ نسخه جدید کرو را با نام Curve v2 معرفی کرد که امکان سواپ کردن ارزهای دیجیتال به جز استیبل کوین‌ها را به کاربران می‌داد. اولین استخر نقدینگی اتریومی روی پلتفرم جدید TriCrypto نام داشت که شامل USDT, WBTC و WETH می‌شد.
کمی بعد از رونمایی از CRV، ارز قفل شده در پلتفرم کرو (TVL) چهار برابر شد. تا ژانویه سال ۲۰۲۲، این مقدار به بیش از ۲۴ میلیارد رسید. البته چالش‌های بازار ارز دیجیتال باعث شد که مقدار ارز قفل شده در ماه‌های بعد کاهش پیدا کند.
پلتفرم کرو فایننس چطور کار می‌کند؟
همان‌طور که گفته شد، کرو فایننس ابتدا با تمرکز کامل روی سواپ کردن استیبل کوین‌ها توسعه یافت. این سرویس به کاربران امکان می‌دهد که استیبل کوین‌های خود را با پرداخت کارمزد پایین به هم تبدیل کنند. مثلا کاربری از یک پلتفرم، استیبل کوین USDT را وام گرفته است. ازطرفی او در سرمایه‌های خود فقط ارز USDC دارد. برای پس دادن وام باید USDC به USDT تبدیل شود که Curve Finance این فرایند را انجام می‌دهد.
سیستم بازارساز خودکار یا همان AMM در کرو از لحاظ زیرساختی با AMM صرافیهای غیر متمرکز دیگر تفاوت زیادی ندارد. در این سیستم هم ارائه‌دهنده‌های نقدینگی (LP)، توکن‌های لازم را در استخرهای نقدینگی قفل می‌کنند. این استخرها، درواقع قراردادهای هوشمند اختصاصی پلتفرم هستند. تریدرها با استفاده از همین استخرهای نقدینگی می‌توانند توکن‌ها را به هم تبدیل کنند. به‌عنوان مثال شما برای تبدیل USDC به USDT، از استخر نقدینگی USDT/USDC استفاده می‌کند.
حفظ قیمت استیبل کوین‌ها در استخرهای نقدینگی و همچنین حفظ برابر بودن مقدار توکن‌ها در استخرها، در کرو توسط الگوریتم‌های ریاضی و قراردادهای هوشمند خودکار مدیریت می‌شود. با کم و زیاد شدن نسبت استیبل کوین‌های موجود در یک استخر، خرید و فروش آن‌ها با تغییراتی انجام می‌شود که انگیزه لازم برای تامین ارز دیگر ایجاد شود.
سیستم پاداش تامین نقدینگی در Curve
تامین‌کننده‌های نقدینگی یا همان LP از کارمزدی که کاربران برای سواپ کردن توکن‌ها پرداخت می‌کنند، پاداش دریافت می‌کنند. کارمزدهای دریافتی بسته به میزان نقدینگی که کاربران فراهم کرده‌اند، بین آن‌ها تقسیم می‌شود. پاداش هم به‌صورت ارز دیجیتال CRV پرداخت خواهد شد.
یک سیستم پاداش دیگر هم در کرو کار می‌کند. در این سیستم، تامین‌کننده‌هایی که سرمایه لازم را برخی از استخرهای ویژه کرو فایننس فراهم می‌کنند، پاداش اضافه دریافت می‌کنند. این استخرها در رای‌گیری‌های جامعه کرد مشخص می‌شوند و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای، همیشه به دنبال این فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاری بهینه‌تر هستند.
پاداش استیک کردن CRV هم از مدل‌های پاداشی دیگر است که در کرو فایننس کاربرد دارد. کاربرانی که ارز دیجیتال CRV را در پلتفرم قفل کنند، پاداشی به‌صورت veCRV دریافت می‌کنند که شانس دریافت پاداش آن‌ها را در فرایندهای دیگر، بیشتر می‌کند.
ارز دیجیتال کرو (CRV) چیست؟
ارز دیجیتال کرو با نام کامل کرو دائو توکن (Curve DAO Token) و نماد CRV در آگوست ۲۰۲۰ و با هدف توسعه سیستم حاکمیتی غیر متمرکز یا همان DAO برای کرو معرفی شد. این توکن، سیستم حاکمیتی کرو فایننس را غیر متمرکز می‌کند و همچنین برای انگیزه دادن به ارائه‌دهنده‌های نقدینگی کاربرد دارد.
کرو دائو توکن با سقف تولید و توزیع ۳/۰۳ میلیارد توکن توسعه داده شد. در عرضه اولیه، ۱/۳ میلیارد توکن به بازار آمد که بین بخش‌های مختلف اکوسیسم توزیع شد. بخشی از آن به سرمایه‌گذارهای اولیه و بخشی دیگر به ارائه‌دهنده‌های نقدینگی در پلتفرم اختصاص یافت.
کرو فایننس برای کاربردهای عملیاتی ارز دیجیتال CRV، یک توکن واسطه هم طراحی کرده است. برای کاربردهای متنوع استیک کردن، رای دادن و افزایش نرخ پاداش، ارز veCRV به‌عنوان واسطه عمل می‌کند. کاربران بعد از خرید ارز کرو CRV یا دریافت آن به‌عنوان پاداش، می‌توانند توکن‌های خود را در یکی از قراردادهای هوشمند Curve استیک کنند. برای پاداش، ارز دیجیتال veCRV به آن‌ها پرداخت می‌شود. مقدار veCRV دریافتی نسبت مستقیمی با مقدار و زمان قفل شدن توکن‌های CRV دارد. کاربران می‌توانند توکن‌های CRV خود را تا چهار سال در سیستم استیک کنند.
کاربردهای ارز دیجیتال CRV و veCRV در کرو فایننس را می‌توان این‌گونه خلاصه کرد:
- استیک کردن: سرمایه‌گذارها با استیک کردن CRV و دریافت کردن veCRV می‌توانند از پاداش‌های استخر نقدینگی هم سهم داشته باشند. به بیان دیگر، کارمزد تراکنش در استخرهای نقدینگی به آن‌ها هم پرداخت می‌شود. این رویکرد باعث می‌شود استیک کردن CRV هم انگیزه مالی شبیه به تامین نقدینگی داشته باشد.
- بوست کردن: بوست کردن یا تقویت پاداش‌ها را می‌توان با استفاده از veCRV در پلتفرم کرو فایننس انجام داد. کاربرانی که پاداش veCRV را در سیستم Boost استفاده کنند، میزان پاداش دریافتی از استخرهای نقدینگی را چند برابر می‌کنند. ایم سیستم باعث می‌شود که استفاده از veCRV به یک چرخه تبدیل شود و انگیزه‌های لازم برای مشارکت در حاکمیت، بوست کردن و استیک کردن بیشتر شود.
- رای دادن: هولدرهای CRV می‌توانند از توکن‌های خود برای رای دادن به پیشنهادهای مطرح شده در سیستم حاکمیت غیر متمرکز DAO استفاده کنند. آن‌ها همچنین می‌توانند پیشنهادهای جدید را برای توسعه یا تصمیم‌گیری‌های مهم مثل تغییر سیستم استخرهای نقدینگی ارائه کنند.
از کجا ارز کرو (CRV) بخریم
خرید کرو با نماد CRV برای کاربران ایرانی که به دنیای دیفای علاقه داشته یا قصد سرمایه‌گذاری در این توکن دیفای را دارند، به آسانی امکان دارد. برای خرید CRV با ریال می‌توانید از صرافی معتبر رمزینکس استفاده کنید. در رمزینکس فرایند ثبت‌نام و تایید هویت به سرعت و آسانی انجام می‌شود و بعد از آن امکان خرید و فروش CRV و صدها ارز دیجیتال دیگر را دارید.
برای ثبت‌نام در رمزینکس تنها به یک شماره تلفن یا آدرس ایمیل نیاز دارد. بعد از ثبت‌نام اولیه، با ورود به حساب کاربری خود، اطلاعات شخصی و مدارک مورد نیاز را تکمیل کنید تا حساب شما به سرعت تایید شود.
برای خرید CRV در رمزینکس تنها باید حساب ریالی خود را با کارت‌های بانکی عضو شبکه شتاب شارژ کنید. سپس در صفحه خرید و فروش کرو (CRV) مقدار ارز دیجیتال مورد نظر را با قیمت بازار یا قیمت دلخواه خود خرید کنید. صف خرید و فروش ارزهای دیجیتال در رمزینکس همیشه با سرعت بالایی یک خریدار یا فروشنده برای شما پیدا می‌کند.
