ترکیب فناوری اینترنت اشیاء و بلاکچین یکی از حوزههای جذاب دنیای غیر متمرکز محسوب میشود که طرفداران خاص خود را دارد. آیوتا یکی از قدیمیترین شبکههای غیر متمرکز در جهان است که با تمرکز روی بهینهسازی فرایند جابهجایی دادهها طراحی شد. البته در سالهای فعالیت آیوتا، تغییرات زیادی در آن رخ داد و امروز بهعنوان یک مرجع قابل اعتماد و حرفهای برای انواع سرویسهای غیر متمرکز شناخته میشود. ابزارها و زیرساختهای متنوعی که ازطریق آیوتا در اختیار کاربران قرار میگیرد، توسعه زیرساخت برای رسیدن به یک آینده غیر متمرکز را آسان میکند. ارز دیجیتال IOTA بهعنوان توکن اصلی پلتفرم آیوتا یکی از مشهورترین ارزهای دیجیتال بازار است. خرید آیوتا از زمان عرضه همیشه یکی از پیشنهادهای کارشناسان سرمایهگذاری بود. البته سوددهی آیوتا در دورههای زمانی مختلف تغییر کرد، اما هنوز سرمایهگذاران زیادی به آینده آن ایمان دارند.
آیوتا (IOTA) چیست؟
شبکههای توزیعیافته یا غیر متمرکز الزاما از فناوری بلاکچین استفاده نمیکنند و برای ارائه خدمات، میتوان فناوریهای متنوع دیگری به کار گرفت. آیوتا با نام لاتین IOTA و ارز دیجیتال با همین نماد، یک فناوری دفتر کل توزیع شده (distributed ledger technology) یا DLT است که با معماری خاص، مجموعهای از محصولات متن باز را برای افراد عادی، توسعهدهندهها، کسبوکارها و سازمانها ارائه میکند تا در دنیای وب غیر متمرکز یا همان Web3 به کار بگیرند. این شبکه از یک فناوری گراف directed acyclic graph یا DAG موسوم به تنگل (Tangle) استفاده میکند که عملکردی شبیه به یک بلاکچین چندبعدی دارد. شبکه آیوتا جابهجایی داده و ارزشهای مالی را با یک پلتفرم غیر متمرکز و با استفاده از تبادل امن و مستقیم دادهها ممکن میکند. تمامی فرایندها هم بهصورت غیر قابل تغییر و امن روی شبکه ذخیره میشوند.
شبکه شیمر (Shimmer) یک شبکه آزمایش (Staging) روی آیوتا است که ایجاد یک زیرساخت امن و بدون نیاز به مجوزهای واسطه را برای فعالیتهای اقتصادی ممکن میکند. با استفاده از این شبکه، توسعه اپلیکیشنهای غیر متمرکز با پشتیبانی از ماشین مجازی اتریوم (EVM) امکانپذیر میشود. از قابلیتهای آیوتا برای توسعهدهندهها میتوان به ابزارهایی برای توسعه بلاکچینهای لایه دوم، توسعه و پیادهسازی قراردادهای هوشمند، ایجاد توکن و NFT با قابلیتهای ویژه و فراهم کردن هویتهای دیجیتال غیر متمرکز برای کاربران اشاره کرد.
آشنایی با تاریخچه آیوتا
همانطور که گفته شد، آیوتا یکی از قدیمیترین پروژههای بلاکچینی در صنعت غیر متمرکز محسوب میشود. این پروژه در سال ۲۰۱۵ و توسط بنیاد غیر انتفاعی آیوتا (IOTA Foundation) راهاندازی شد. هدف اصلی آیوتا هم مانند بسیاری از پروژههای دیگر، از بین بردن محدودیتهای بلاکچین در بخشهای سرعت و بازدهی عملیاتی بود. جامعهای جهانی از توسعهدهندهها، طراحان و مهندسان با آیوتا همکاری میکنند تا پروتکل این شبکه به بلوغ لازم برای استفاده توسط انواع افراد و سازمانها برسد.
برنامههای توسعهای آیوتا از زمان راهاندازی تغییرات متعددی داشته است. در ابتدا این پروژه با تمرکز روی اینترنت اشیاء (IoT) شروع به کار کرد، اما پس از تغییرات متعدد و باتوجه به نیازهای بازار، امروز با شعار «خودمختاری دیجیتال برای همه مردم» فعالیت میکند. هدف اصلی هم ایجاد شفافیت و اعتماد در سطح بالا برای کاربردهای تجاری است. به همین دلیل انواع زیرساختها و ابزارها برای تبدیل کردن داراییهای دنیای واقعی به توکنهای دیجیتال در آیوتا توسعه پیدا کردند.
در سالهای اخیر دو سازمان برای پیشبرد اهداف پروژه آیوتا شکل گرفتهاند. یکی از آنها به نام سازمان اکوسیستم تنگل (Tangle Ecosystem Association) با ساختار یک موسسه غیر انتفاعی در سوئیس کار میکند که سرمایه لازم برای پروژههای اکوسیستم، همکارها، شرکا و پیادهسازی ابزارهای جدید را فراهم میکند. سازمان دیگر به نام بنیاد اکوسیستم آیوتا (IOTA Ecosystem DLT Foundation) در ابوظبی امارات متحده راهاندازی شد که بهعنوان اولین بنیاد DLT با مجوزهای رسمی در امارات متحده شناخته میشود.
آیوتا چطور کار میکند؟
توسعه شبکه آیوتا و اضافه کردن قابلیتهای جدید نیاز به یک پلتفرم برای آزمایش دارد. شبکه شیمر بهعنوان زیرساخت آزمایشی آیوتا کار میکند. تغییرات جدید پروتکل قبل از پیادهسازی نهایی از لحاظ عملکرد، مقیاسپذیری و امنیت روی این شبکه آزمایش میوند. شیمر با شبکههای آزمایشی مرسوم تفاوتهای زیادی دارد. این شبکه یا یک توکن به نام SMR کار میکند که در صرافیهای قابل خرید و فروش است. درنتیجه شیمر هم انگیزههای مالی لازم را برای کاربران فراهم میکند تا مشارکت بیشتری روی تغییرات آزمایشی رخ دهد.
از ابزارها و زیرساختهای مهم دیگر در آیوتا میتوان به DAG اشاره کرد. این گراف یک ساختار دادهای متشکل از چندین بلوک به هم متصل است که ساختار متفاوت با بلاکچینهای مرسوم دارد. در ساختار DAG، بلوکها شکلی متفاوت از ساختار خطی بلاکچینهای سنتی به خود میگیرند.
گراف زیرساختی در آیوتا به نام تنگل (Tangle) شناخته میشود که در شبکهای غیر متمرکز از کامپیوترهای متصل به هم (همان نودها) توزیع شده است. این بنیاد غیر متمرکز یک شبکه از بلوکهای متصل به هم ایجاد میکند که هر بلوک جدید در آن به چند بلوک قبلی متصل میشود. درنتیجه یک ساختار در هم تنیده از بلوکها ایجاد خواهد شد که امنیت و مقیاسپذیری را به حداکثر میرساند. از آنجایی که تنگل هم یک DAG محسوب میشود، با استفاده از قابلیتهای این نوع گراف، امکان تایید تراکنشها در سرعتهای بسیار بالا را دارد. درواقع آیوتا به خاطر پیادهسازی این ساختارها سرعتی بسیار بیشتر از بلاکچینهای سنتی دارد.
آشنایی با محصولات IOTA
همانطور که گفته شد، آیوتا محصولات متن باز متنوعی برای کاربردهای در مقیاس بزرگ در دنیای واقعی در دسترس کاربران قرار میدهد. این محصولات از سرویسهای ردگیری زنجیره تامین و هویت دیجیتال تا سرویسهای مالی غیر متمرکز را شامل میشود. محصولاتی که به کسبوکارها امکان استفاده از جنبههای متنوع وب ۳ را میدهند.
یکی از محصولات مهم آیوتا، هویت دیجیتال است که به هر کاربر دنیای اینترنت یک امضای قابل تایید و امن میدهد. به بیان ساده آن را میتوان یک پاسپورت دیجیتال دانست که برای ارتباط بین افراد و سازمانها یا اپلیکیشنها کاربرد دارد.
محصول دیگر مهم آیوتا برای جامعه توسعهدهندهها، پروتکل قراردادهای هوشمند است. توسعهدهندهها با استفاده از این پروتکل میتوانند روی آیوتا قراردادهای هوشمند بنویسند. قابلیتی که منجر به تولید انواع اپلیکیشنهای غیر متمرکز روی این شبکه میشود. همچنین آنها میتوانند بلاکچینهای لایه ۲ را با تکیه بر همین قراردادهای هوشمند روی بلاکچین لایه ۱ آیوتا توسعه دهند.
تبدیل کردن داراییهای واقعی به توکنهای دیجیتال هم از قابلیتهای دیگری است که آیوتا در اختیار کاربران قرار میدهد. آنها میتوانند با استفاده از زیرساخت امن این شبکه، توکنهایی با همان سطح امنیت و کاربرد ارز دیجیتال IOTA ایجاد کنند. درنهایت کیف پول ارز دیجیتال Firefly هم یکی از محصولات مهم آیوتا محسوب میشود که نگهداری ارز آیوتا و دیگر توکنهای مشابه را برای کاربران ممکن میکند.
ارز دیجیتال IOTA چیست؟
سیستمهای غیر متمرکز برای ایجاد زیرساخت مالی و هدایت کاربران به استفاده بهینه از شبکه، به ارزهای دیجیتال نیاز دارند. ارز دیجیتال IOTA ارز دیجیتال اصلی شبکه آیوتا محسوب میشود که کاربردهای متنوعی ازجمله کاربرد بهعنوان ابزار انتقال پول یا ارزش دارد. به بیان ساده، برای جابهجا کردن پول یا هرگونه خرید و فروش در شبکه، خرید آیوتا و انتقال آن به کیف پول مقصد باید انجام شود. نکته مهم اینکه در تراکنشهای ارز آیوتا هیچ کارمزدی (fee) پرداخت نمیشود. حداکثر میزان توزیع ارز دیجیتال IOTA هم برابر با ۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون توکن در نظر گرفته شده است.
کوچکترین واحد شمارش ارزش در آیوتا به نام میکروز (micros) شناخته میشود که ۶ رقم اعشار دارد. نکته دیگر اینکه واحدی به نام مگاآیوتا یا MIOTA هم در اکوسیستم آیوتا استفاده میشد که برابر با یک میلیون ارز دیجیتال IOTA بود. در سال ۲۰۲۳ و با بهروزرسانی استارداست (Stardust) روی شبکه اصلی آیوتا، این واحد کاربرد خود را از دست داد تا ساختار نامگذاری ارز دیجیتال آیوتا شبیه به ارزهای دیجیتال دیگر شود.
باتوجه به کاربردهایی که آیوتا در صنعت اینترنت اشیاء و سپس توسعه قراردادهای هوشمند ارائه کرده است، میتوان خرید ارز دیجیتال IOTA و سرمایهگذاری بلندمدت در آن را تاحدی مثبت پیشبینی کرد. البته این ارز دیجیتال در نوسانهای شدید بازار، از رشدهای چند صد درصدی رقبا جا ماند، اما هنوز برخی کارشناسان به خاطر تیم فعال و پشتیبانان متعدد پروژه، به آینده قیمت ارز دیجیتال آیوتا اعتقاد دارند.
از کجا ارز آیوتا (IOTA) بخریم؟
ارز دیجیتال آیوتا با نماد IOTA در صرافیهای متعدد بینالمللی فروخته میشود. با پرداخت انواع ارز دیجیتال میتوانید این توکن را بخرید. البته در کار با صرافیهای بینالمللی باید ریسکها و محدودیتهای تحریم و KYC را در نظر داشته باشید.
برای خرید ارز IOTA در ایران با پرداخت ریال از صرافی رمزینکس استفاده کنید. در این صرافی صدها ارز دیجیتال را میتوان با کمترین کارمزد خرید و فروش کرد. رمزینکس امکان خرید ارز دیجیتال IOTA با ریال را هم فراهم کرده است که در سریعترین زمان انجام میشود.
برای خرید و فروش ارز دیجیتال در رمزینکس باید ثبتنام و احراز هویت کنید. این فرایند در سریعترین زمان انجام میشود. بعد از آن میتوانید با کارتهای عضو شبکه شتاب، ارز دیجیتال مورد نظر خود را با پرداخت ریال یا ارسال ارز دیجیتال از کیف پول به صرافی رمزینکس، خرید و فروش کنید.
برای ثبتنام در رمزینکس تنها به یک شماره موبایل یا ایمیل نیاز دارید. بعد از ثبتنام باید شماره موبایل یا ایمیل خود را تایید کنید و سپس وارد حساب کاربری شوید. از اینجا میتوانید احراز هویت کنید.
برای احراز هویت در رمزینکس هم فقط باید مدارک هویتی خود را در پروفایل کاربری بارگذاری کنید. بعد از بارگذاری، هویت شما در سریعترین زمان تایید میشود. از اینجا به بعد میتوانید به راحتی صدها ارز دیجیتال مانند ارز اتریوم ETH، کاردانو و سولانا را در رمزینکس خرید و فروش کنید.