یونی سواپ با نام لاتین UniSwap و ارز یونی (UNI) یک صرافی غیر متمرکز مبتنی بر اتریوم است که انواع خدمات مالی را به کاربران ارائه می‌کند. صرافی غیر متمرکز UniSwap از معروف‌ترین صرافی‌های DEX شبکه اتریوم محسوب می‌شود. شهرت و اعتبار یونی سواپ به افزایش قیمت ارز دیجیتال UNI در سال‌های اولیه کمک زیادی کرد و امروز خرید ارز یونی یکی از گزینه‌های جذاب برای سرمایه‌گذاران در پروژه‌های غیر متمرکز محسوب می‌شود. یونی سواپ در نسخه‌های متعدد، قابلیت‌های زیادی را در اختیار کاربران قرار داد که به افزایش محبوبیت و رشد اکوسیستم آن کمک زیادی کرده است.
یونی سواپ (UniSwap) چیست؟
یونی سواپ یک صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال روی شبکه اتریوم است. این پروتکل در سال ۲۰۱۸ راه‌اندازی شد و یکی از محبوب‌ترین صرافی‌های غیر متمرکز در بازار ارز دیجیتال محسوب می‌شود. صرافی UniSwap علاوه بر اتریوم از بلاکچین‌های محبوب دیگر مثل Polygon, Optimism, Arbitrum, Celo, BNB Chain, Base و Avalanche هم پشتیبانی می‌کند. طبق آخرین آمار، حجم معامله‌های یونی سواپ به ۱/۶ تریلیون دلار رسید که با ۲۵۰ میلیون ترید غیر متمرکز یا همان سواپ (Swap) به این آمار رسیده است.
صرافی‌های غیر متمرکز مثل یونی سواپ تفاوت‌های زیادی با صرافی‌های متمرکز دارند. اگرچه اغلب مبادله‌های ارز دیجیتال در صرافی‌های متمرکز مثل بایننس و کوکوین و نمونه‌های مشابه انجام می‌شود، صرافی‌های غیر متمرکز هم حجم خوبی از معامله‌ها را مدیریت می‌کنند. تفاوت اصلی صرافی‌های غیر متمرکز یا همان DEX با صرافی‌های متمرکز یا CEX در مدیریت ترید و سواپ کردن ارزها است.
صرافی غیر متمرکز یونی سواپ یکی از اولین صرافی‌هایی محسوب می‌شود که با ارائه راهکار خودکار و غیر متمرکز، ساختار جدیدی را برای ترید کردن ارزهای دیجیتال به کاربران ارائه داد. این صرافی تحت مالکیت هیچ شرکت متمرکزی نیست و ترید کردن ارزها به‌صورت کاملا خودکار و بدون نیاز به وجود خریدار یا فروشنده انجام می‌شود. مدل مبادله ارز دیجیتال در UniSwap و صرافی‌های مشابه، بر اساس پروتکل تامین نقدینگی خودکار یا Automated Liquidity Protocol پیش می‌رود. در ادامه بیشتر با این پروتکل آشنا می‌شود.
همان‌طور که گفته شد، ارز یونی و صرافی یونی سواپ ابتدا روی شبکه اتریوم توسعه داده شدند. به همین دلیل همه توکنهای ERC-20 اتریوم در این صرافی قابل مبادله هستند. برای استفاده از آن هم می‌توان از کیف پول‌های ارز دیجیتال مثل متامسک و نسخه‌های مشابه استفاده کرد.
صرافی غیر متمرکز UniSwap به‌صورت متن‌باز توسعه داده شده است. به بیان دیگر توسعه‌دهنده‌ها می‌توانند از کد پایه‌ای آن برای توسعه صرافی‌های دیگر استفاده کرده یا در توسعه کد اصلی مشارکت کنند. نکته دیگر اینکه هر کاربری می‌تواند به‌صورت رایگان روی یونی سواپ توکن معرفی کند. درمقابل، معرفی توکن در صرافی‌های متمرکز با پرداخت هزینه همراه می‌شود.
نکته دیگر درباره یونی سواپ و صرافی‌های غیر متمرکز دیگر اینکه کاربران در این صرافی‌ها کنترل کاملی روی دارایی‌های خود دارند. به بیان دیگر آن‌ها با وصل کردن کیف پول خود به صرافی، از آن استفاده می‌کنند، اما دارایی‌ها هنوز در کیف پول مدیریت می‌شود. با اتصال یونی سواپ به متامسک، کلید خصوصی کیف را در اختیار کاربر قرار می‌گیرد که به معنای کنترل کامل کاربر روی دارایی‌ها است. درنتیجه می‌توان UniSwap و صرافی‌های غیر متمرکز را تا حد خوبی امن‌تر از صرافی‌های CEX دانست.
یونی سواپ چطور کار می‌کند؟
قراردادهای هوشمند پایه اصلی اپلیکیشن‌های غیر متمرکز مثل یونی سواپ هستند. در یونی سواپ دو نوع قرارداد هوشمند استفاده می‌شود که به نام Factory و Exchange شناخته می‌شوند. قرارداد هوشمند Factory برای اضافه کردن توکنهای جدید به پلتفرم استفاده می‌شود و قرارداد Exchange هم ترید یا همان سواپ توکن‌ها را مدیریت می‌کند. همه انواع توکن‌هایی که در شبکه‌های تحت پشتیبانی یونی سواپ عرضه می‌شوند، در این صرافی قابل سواپ کردن هستند.
تامین خودکار نقدینگی (Automated Liquidity Protocol)
همان‌طور که گفته شد، یونی سواپ برای ایجاد بستر ترید کردن ارزها از پروتکل تامین نقدینگی خودکار استفاده می‌کند. این پروتکل با ایجاد انگیزه برای کاربران، آن‌ها را به ارائه نقدینگی برای استخرهای نقدینگی پلتفرم تشویق می‌کند. درنتیجه کاربران به تامین‌کننده نقدینگی یا Liquidity Provider تبدیل می‌شوند و ارز دیجیتال لازم برای ترید کردن، در اختیار بقیه کاربران قرار می‌گیرد.
وقتی کاربران ارزهای دیجیتال خود را برای تامین نقدینگی به یونی سواپ واریز می‌کنند، هر توکن یک استخر اختصاصی پیدا می‌کند. برای تبادل توکن‌ها، خریدار تنها ارز خود را به استخر مخصوص واریز کرده و ارز هدف را برداشت می‌کند. قیمت هم با استفاده از قراردادهای هوشمند به‌صورت خودکار تعیین می‌شود. در این سیستم، خریدار یا فروشنده نیازی به منتظر ماندن برای پیدا کردن طرف دیگر معامله ندارد (فرایندی که در صرافی‌های متمرکز می‌بینیم). آن‌ها تنها با استخرهای نقدینگی سر و کار دارند. اگر یک استخر، نقدینگی لازم برای خرید و فروش را داشته باشد، به سرعت و آسان می‌توانید ارز خود را خرید و فروش کنید.
تامین‌کننده‌های نقدینگی یا همان LP در یونی سواپ، سهمی از هزینه کارمزد تریدها را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند. این همان انگیزه مالی لازم برای ارائه نقدینگی در پلتفرم غیر متمرکز است.
ارز یونی (UNI) چیست؟
ارز یونی با نماد UNI به‌عنوان ارز دیجیتال یا توکن اصلی (Native) یونی سواپ شناخته می‌شود که قابلیت‌های متعدد مثل مشارکت در سیستم حاکمیتی غیر متمرکز و ارائه نقدینگی و دریافت سود را به کاربران می‌دهد. این توکن ابتدا به‌صورت یک توکن ERC-20 روی شبکه اتریوم معرفی شد. قیمت یونی بسته به افزایش استفاده از پلتفرم یونی سواپ یا شرایط بازار و استقبال از صرافی‌های غیر متمرکز در بازه‌های زمانی مختلف نوسان‌های شدیدی را تجربه کرد. سرمایه‌گذاران UNI در این بازه‌ها سودهای مناسبی از خرید ارز یونی دریافت کردند.
همان‌طور که گفت شد، ارز دیجیتال UNI کاربردهای متنوعی روی صرافی یونی سواپ دارد که در ادامه می‌خوانید.
ارز یونی چه کاربردهایی دارد؟
- مکانیزم تامین نقدینگی: کاربران با هولد کردن ارز یونی می‌توانند در مدل مارکت‌ساز خودکار (Automated Market Maker) یونی سواپ مشارکت داشته باشند. به بیان ساده آن‌ها می‌توانند این توکن را هم مثل توکنهای دیگر تحت پشتیبانی UniSwap به استخرهای نقدینگی واریز کرده و سهمی از کارمزد مبادله‌ها را دریافت کنند.
- ساختار حاکمیت غیر متمرکز: ارز یونی برای مشارکت در سیستم حاکمیت غیر متمرکز یا همان DAO در یونی سواپ کاربرد دارند. هولدرهای UNI می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با پروتکل مشارکت داشته باشند. آن‌ها با هولد کردن ارز یونی می‌توانند به پیشنهادهای جدید برای تغییرات در پلتفرم رای دهند. همچنین هولدرها امکان ارائه پیشنهاد برای بهبود مسیر توسعه UniSwap را هم دارند.
ساختار توزیع و توکنومیکس ارز یونی
ساختار توزیع و قابلیت‌های اقتصادی ارز یونی نشان می‌دهد که یونی سواپ تمرکز ویژه‌ای روی غیر متمرکز بودن همه زیرساخت‌های خود دارد و برای رسیدن به بهترین نتیجه، توزیع این توکن را برنامه‌ریزی کرده است. عرضه اولیه ارز دیجیتال UNI برای کاربرانی انجام شد که تا قبل از تاریخ ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۰ از صرافی UniSwap استفاده کرده بودند. حداکثر مقدار توزیع توکن هم یک میلیارد در نظر گرفته شده بود که ۶۰ درصد از آن بین کاربران توزیع شد. ۲۵ درصد برای تیم توسعه و ۱۵ درصد هم برای پاداش‌های آتی پلتفرم کنار گذاشته شد.
آشنایی با نسخه‌های مختلف یونی سواپ
نسخه اول صرافی غیر متمرکز یونی سواپ در سال ۲۰۱۸ معرفی شد. در آن زمان خبری از ارز یونی نبود و تنها یک DEX با قابلیت سواپ کردن توکنهای ERC-20 به کاربران عرضه شده بود. در سال‌های بعدی، نسخه‌های جدید با قابلیت‌های بیشتر معرفی شدند که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.
- نسخه اول یونی سواپ (UniSwap V1): نسخه اول یونی سواپ در نوامبر ۲۰۱۸ رونمایی شد که یک انقلاب در ساختار صرافی‌های غیر متمرکز بود.عرضه این نسخه با استقبال بالای تریدرها، خصوصا طرفداران اتریوم و ارز دیجیتال اتر (ETH) همراه بود. UniSwap V1 اولین صرافی غیر متمرکز بود که ترید کردن توکن‌ها با ارز دیجیتال ETH را به کاربران ارائه کرد. درنتیجه آن‌ها می‌توانستند توکنهای اتریومی خود را با محبوب‌ترین توکن این بلاکچین یعنی اتر مبادله کنند.
- نسخه دوم یونی سواپ (UniSwap V2): نسخه دوم صرافی یونی سواپ در می ۲۰۲۰ رونمایی شد و قابلیت‌ها و امکانات جدیدی را به این پلتفرم اضافه کرد. در نسخه دوم امکان ترید کردن همه توکنهای ERC-20 به کاربران ارائه شد. درنتیجه آن‌ها دیگر محدود به ترید کردن ETH نبودند و همه توکنهای ساخته شده روی اتریوم در یونی سواپ پشتیبانی می‌شد.
- نسخه سوم یونی سواپ (UniSwap V3): نسخه سوم صرافی غیر متمرکز UniSwap در می ۲۰۲۱ رونمایی شد و درحال حاضر هم همین نسخه توسط کاربران استفاده می‌شود. از قابلیت‌های مهم UniSwap V3 می‌توان به امکان تعیین بازه قیمت توسط تامین‌کننده‌های نقدینگی اشاره کرد. آن‌ها می‌توانند به جای تامین نقدینگی با بازه قیمتی پیش‌فرض پلتفرم، قیمت مدنظر خود را برای توکنهای لیکوییدی مشخص کرده و تنها در آن قیمت توکن را به استخر واریز کنند.
- نسخه چهارم یونی سواپ (UniSwap V4): نسخه چهارم صرافی یونی سواپ اکنون در مراحل توسعه قرار داد. جامعه بزرگ طرفداران و توسعه‌دهنده‌های یونی سواپ، قابلیت‌های جدید را به این پلتفرم اضافه می‌کنند که از بین آن‌ها می‌توان به امکان شخصی‌سازی بیشتر استخرهای نقدینگی و کاهش کارمزد اشاره کرد.
چطور ارز یونی (UNI) بخریم؟
نحوه خرید ارز یونی سواپ به این صورت است که برای خرید آن می‌توانید از صرافی‌های بین‌المللی مثل بایننس، اچ‌تی‌اکس، کوین‌بیس و بای‌بیت استفاده کنید. این صرافی‌ها، ارز UNI را با ارزهایی مثل USDT, BTC, ETH و ارزهای معروف دیگر خرید و فروش می‌کنند. البته استفاده از صرافی‌های بین‌المللی به خاطر محدودیت‌هایی که برای کاربران ایرانی دارند، آن‌چنان آسان و امن نیست.
برای خرید ارز یونی (UNI) در ایران و مشاهده جدول ارزهای دیجیتال می‌توانید از صرافی رمزینکس استفاده کنید. صرافی معتبر رمزینکس به شما امکان می‌دهد که با پرداخت ریال، ارز یونی بخرید. همچنین می‌توانید برای فروش ارز یونی، فروش سوشی سواپ، 1INCH و دیگر ارزهای دیجیتال اقدام و ریال دریافت کنید.
خرید و فروش ارز دیجیتال در رمزینکس مانند خرید اتریوم، ارز یونی، سوشی سواپ و… به آسانی انجام می‌شود. در این صرافی صدها ارز دیجیتال با حجم بازار مناسب برای خرید و فروش در دسترس شما است. می‌توانید با پرداخت ریال یا واریز ارزهای دیجیتال دیگر مثل تتر و بیت کوین در کیف پول خود در رمزینکس، ارز یونی بخرید.
برای خرید یونی در رمزینکس باید ثبت‌نام و احراز هویت کنید. ثبت‌نام در رمزینکس به راحتی امکان‌پذیر است. فرایند ثبت‌نام بسیار سریع و آسان و با شماره موبایل یا آدرس ایمیل انجام می‌شود.
احراز هویت در رمزینکس هم بسیار سرعت انجام می‌شود. برای این کار باید مدارک مورد نظر را در سایت یا اپلیکیشن بارگذاری کنید تا در سریع‌ترین زمان، هویت شما احراز شود.
